Tác giả: Hans Christian Andersen
Người dịch: Quách Chương
Giá lạnh khủng khiếp; tuyết rơi, trời nhá nhem, buổi tối cuối cùng của năm. Trong tối tăm và lạnh lẽo đó, dọc theo con phố có một cô bé đáng thương, đầu trần và chân không. Khi cô ấy rời khỏi nhà, cô ấy thật có mang dép; nhưng điều đó có ích gì? Đó là đôi dép rất lớn mà mẹ cô đã mang cho đến nay; chúng quá lớn; và cô bé tội nghiệp đã làm mất chúng khi cô phóng nhanh qua đường, lúc hai toa tàu chạy nhanh đến kinh hoàng.
Một chiếc dép không biết ở đâu; cái kia đã bị một tên bụi đời giữ lại, và khi hắn mang nó chạy đi; Hắn nghĩ rằng hắn chủ yếu làm một cái nôi khi một ngày nào đó hắn có con. Vì vậy, cô gái nhỏ bước đi với đôi chân trần nhỏ xíu của mình, khá đỏ và xanh vì lạnh. Cô mang theo một số diêm trong chiếc tạp dề cũ, và cô ấy cầm một bó trên tay. Suốt cả ngày, không ai mua bất cứ thứ gì của cô; không ai cho cô lấy một xu.
Cô co ro run rẩy vì lạnh và đói, một hình ảnh rất ảm đạm, cô bé đáng thương!
Những bông tuyết phủ lên mái tóc dài mượt, xõa xuống thành những lọn tóc đẹp quanh cổ cô; nhưng điều đó, tất nhiên, hiện tại cô không hề nghĩ đến. Từ tất cả các cửa sổ, những ngọn nến sáng lấp lánh, và có mùi ngỗng quay rất thơm ngon, vì bạn biết đó là đêm giao thừa; phải, cô đang nghĩ về điều ấy.
Trong một góc giữa hai ngôi nhà, ngôi nhà này cao hơn ngôi nhà kia, cô ngồi co ro. Đôi chân nhỏ bé của cô co quắp vào người, nhưng cô ngày càng lạnh hơn, nhưng cô không mạo hiểm về nhà bởi vì cô đã không bán được bất kỳ que diêm nào và không thể mang về một đồng tiền nào. Với cha cô, cô chắc chắn sẽ bị ăn đòn, và ở nhà cũng lạnh, vì bên trên cô chỉ có một mái nhà, gió thổi luồn qua, mặc dù những vết nứt lớn nhất đã được che lại bằng rơm và giẻ rách.
Đôi bàn tay nhỏ bé của cô hầu như tê cứng vì lạnh. Ồ! một que diêm có thể mang lại cho cô một thế giới thanh thản, nếu cô chỉ dám lấy một que duy nhất ra khỏi bó, quẹt nó vào tường và sưởi ấm những ngón tay của mình bằng nó. Cô rút ra một cái. “Rẹt!” nó lóe làm sao, nó bừng làm sao! Đó là một ngọn lửa ấm áp và sáng, giống như một ngọn nến, khi cô lấy tay ôm lấy nó: đó là một thứ ánh sáng tuyệt vời. Đối với cô gái nhỏ, nó thực sự giống như thể cô đang ngồi trước một cái lò sưởi lớn bằng sắt, có cặp chân bằng đồng được sơn mài và một món đồ trang trí bằng đồng ở trên cùng. Ngọn lửa bùng cháy như ban phước lành; nó ấm áp một cách gây vui sướng. Cô gái nhỏ cũng đã duỗi chân ra để sưởi ấm chúng; nhưng, ngọn lửa nhỏ vụt tắt, bếp hồng biến mất, chỉ còn lại que diêm đã cháy trên tay cô.
Cô quẹt một cái khác vào tường, nó cháy sáng rực, và chổ nào ánh sáng chiếu vào bức tường, nơi đó bức tường trở nên trong suốt như một tấm màn thưa, để cô có thể nhìn thấy trong phòng. Trên bàn phủ một tấm khăn trải bàn màu trắng như tuyết; trên đó bày biện đồ sứ lộng lẫy, và món ngỗng quay hấp táo với mận khô nổi tiếng. Điều quan trọng hơn cả là, con ngỗng nhảy xuống khỏi đĩa, nhảy nhót trên sàn nhà với dao và nĩa trên ngực, cho đến khi nó đến gần cô bé tội nghiệp; khi que diêm vụt tắt, không còn gì ngoài bức tường dày, lạnh lẽo, ẩm ướt phía sau. Cô lại châm một que diêm khác. Giờ đây, cô đang ngồi dưới cây thông Noel lộng lẫy nhất, nó còn lớn hơn, và được trang trí lộng lẫy hơn cái cây thông mà cô đã nhìn thấy qua cửa kính ngôi nhà của một thương gia giàu có.
Hàng ngàn ngọn đèn đang cháy trên những cành cây xanh tươi, và những bức tranh có màu sắc sặc sỡ mà cô đã từng trông thấy ở các cửa tiệm khu thương mại, đang ngó xuống cô. Cô gái nhỏ với tay về phía chúng khi, que diêm kết thúc. Đèn của cây thông Noel càng lúc càng cao lên, cô thấy chúng bây giờ như những vì sao trên trời; một chiếc vụt xuống và tạo thành một vệt lửa dài.
“Có người vừa chết!” cô gái nhỏ nói. Bà của cô, người duy nhất yêu thương cô, và người bây giờ không còn nữa, đã nói với cô như vậy, khi một ngôi sao rơi xuống, một linh hồn sẽ lên đến Thượng đế.
Cô lại quẹt một que diêm khác lên tường: Nó lại sáng, và trong ánh sáng lấp lánh đó là bà, thật tươi sáng và rạng rỡ, thật dịu dàng, hiển hiện của tình yêu thương.
“Bà ngoại!” đứa trẻ gào lên. “Ôi, hãy đưa con theo! Bà đi khi que diêm cháy hết; bà biến mất như bếp lò ấm áp, như ngỗng quay ngon lành, và như cây thông Noel lộng lẫy!” Và cô quẹt nhanh cả bó diêm vào tường, vì cô muốn chắc chắn rằng sẽ giữ bà ngoại ở lại với mình. Những que diêm tỏa ra một thứ ánh sáng rực rỡ đến mức sáng hơn cả buổi ban trưa, trước đây chưa bao giờ bà lại đẹp và cao đến thế. Bà nắm tay đứa con gái nhỏ, và cả hai đều bay trong sự tươi sáng và vui sướng lên cao, rất cao, và ở trên đó không lạnh, không đói, cũng không lo lắng, họ ở với Chúa.
Nhưng trong góc, vào lúc bình minh se lạnh, cô gái đáng thương ngồi dựa vào tường với đôi má ửng hồng và miệng tươi cười, đã chết cóng vào buổi tối cuối cùng của năm cũ. Đứa trẻ cứng nhắc và nghiêm trang ngồi đó với những que diêm của cô, trong đó có một bó đã bị cháy. “Cô ấy muốn sưởi ấm bản thân,” mọi người nói. Không ai mảy may nghi ngờ có những thứ đẹp đẽ mà cô đã trông thấy; thậm chí không ai mơ về sự huy hoàng mà ở đó, cùng với bà của mình, cô đã bước vào niềm vui sướng của một năm mới.
NGÀY XƯA THÂN ÁI 